Circulair denken in het MBO

27 mei 2021

De komende periode denken leerlingen van het Graafschap College in Doetinchem mee met AIR3+ over de circulaire boodschap. Twee groepen leerlingen vanuit verschillende opleidingen, die zich voorbereiden op het HBO, gaan vanuit hun eigen perspectief kijken hoe het verhaal van AIR3+  nog sterker kan worden. Wij werken hier natuurlijk graag aan mee, omdat het ons nieuwe inzichten geeft, maar belangrijker nog omdat wij deze young professionals in aanraking willen brengen met de circulaire economie. 

Circulair denken in het MBO

Steeds meer scholen brengen circulariteit in hun curriculum, maar er is nog veel te winnen. De term circulariteit is vaak onduidelijk. Na “duurzaamheid” zijn “circulariteit” en “circulaire economie” de nieuwe containerbegrippen…

Als we met leerlingen spreken horen we vaak “iets met het milieu en recyclen”, en soms horen we “afval bestaat niet”. Dat laatste raakt wel de kern, maar het is meer: het is een manier van denken en vervolgens ook daadwerkelijk doen! Het RVO omschrijft het als volgt:

 

“In een circulaire economie gebruiken we zo min mogelijk grondstoffen en benutten we deze optimaal. Producten worden zo ontworpen dat zo weinig mogelijk grondstoffen nodig zijn en de gebruikte grondstoffen zo lang mogelijk worden gebruikt en daarna hoogwaardig worden hergebruikt.”

Ontwerpers ontwerpen op een andere manier en fabrikanten produceren op een andere manier (herontwerp, innoveren en andere businessmodellen). Hiervoor moet de hele keten samenwerken,  inclusief de consument, waar deze jonge mensen ook toe behoren.

Net als iedereen maken ook deze studenten elke dag keuzes waarbij ze circulariteit kunnen toepassen. Deze keuzes gaan mede bepalen wat de standaard wordt en wanneer. Wat bij het maken van de juiste circulaire keuze helpt is de R-ladder (zie afbeelding).

Als we naar de R-ladder kijken dan staan Refuse (afwijzen) en Rethink (overwegen) bovenaan. Het afzien van spullen of langer gebruiken van spullen/materialen is optimaal. Gebruik geen (nieuwe) spullen als je ze niet echt nodig hebt of gebruik je huidige spullen wat langer als het nog prima een tijdje mee kan. Daarna komt Reduce (verminderen), als je de keus hebt om minder spullen/ grondstoffen te gebruiken doe het dan.

Mocht je ze dan toch echt nodig hebben kijk dan of je producten kan hergebruiken (Re-use). Of herstel anders producten, zodat je geen nieuwe hoeft te kopen (Repair). En als dit niet voor handen is en je hebt het echt nodig kijk dan of je het kan krijgen (of maken) van reeds gebruikt materiaal (Recycle).

Je kan dus nogal wat stappen zetten voordat je weer heel makkelijk een nieuw product koopt. Nieuw is nu vaak nog wel het snelst en meest makkelijk en het wordt vaak ook nog zo aangeboden door producenten en winkeliers. Maar dat kan niet lang meer duren.

Onze ervaring is dat het ontzettend leuk en uitdagend is en bovendien ook meer voldoening geeft als je ‘hoog’ op de ladder een mogelijkheid vindt. De circulaire economie is een feestje! We zijn heel benieuwd met welke boodschap de studenten van het Graafschap College gaan komen.